In hun meedogenloze zoektocht om de mechanismen achter gewichtstoename en -verlies te begrijpen, hebben onderzoekers van Yale University onlangs een ontdekking gedaan die onze kijk op dit onderwerp heel goed zou kunnen veranderen. In tegenstelling tot wat je zou denken, heeft deze ontdekking niets met ons dieet te maken! In dit artikel onderzoeken we wat deze onderzoekers hebben geleerd en hoe hun bevindingen van invloed kunnen zijn op de manier waarop we gewichtsbeheersing benaderen.
Een verrassend onderzoek naar het verband tussen thermoregulatie en lichaamsgewicht
Het team van onderzoekers in kwestie voerde een reeks experimenten met muizen uit om het verband te bestuderen tussen thermoregulatie – dat wil zeggen de manier waarop ons lichaam de interne temperatuur regelt – en ons lichaamsgewicht. Hun onderzoek richtte zich op een specifiek eiwit dat bekend staat als UCP1 Eiwit ontkoppelen 1en de aanwezigheid ervan in verschillende vetweefsels van het lichaam.
Bedenk dat vetweefsel de vetweefsels zijn die vet, en dus energie, in ons lichaam opslaan. Ze zijn onderverdeeld in twee hoofdcategorieën: wit vetweefsel (WAT), dat voornamelijk verantwoordelijk is voor de opslag van lipiden, en bruin vetweefsel (BAT), dat bijdraagt aan de warmteproductie via het thermogenesemechanisme. UCP1 is van nature aanwezig in BAT, waar het een cruciale rol speelt. De wetenschappers ontdekten dat ze door het verhogen van de UCP1-niveaus in WAT aanzienlijk gewichtsverlies bij muizen konden veroorzaken zonder hun dieet te veranderen.
Hoe helpt het verhogen van de UCP1-waarden bij gewichtsverlies?
De onderzoekers ontdekten dat toenemende UCP1-niveaus in wit vetweefsel bepaalde specifieke immuuncellen activeerden – macrofagen genoemd – en zo thermogenese veroorzaakten. Het is duidelijk dat deze genetische manipulatie witte vetcellen omzet in ‘beige’ cellen die lijken op bruin vet en zeer thermogeen zijn. Omdat deze cellen meer energie verbranden om warmte te creëren en onze lichaamstemperatuur op peil te houden, helpen ze de vetvoorraden uit te putten en daardoor het lichaamsgewicht te verminderen.
Opgemerkt moet worden dat deze ontdekking werd gedaan door middel van experimenten met muizen, maar onderzoekers zijn optimistisch over de relevantie ervan voor mensen. De mechanismen die betrokken zijn bij thermoregulatie en gewichtsbeheersing lijken inderdaad erg op elkaar tussen de twee soorten, wat mogelijk de weg opent naar nieuwe behandelingen voor gewichtsverlies voor mensen die lijden aan obesitas of overgewicht.
De rol van macrofagen bij gewichtsregulatie
De ontdekking benadrukt ook de cruciale rol die macrofagen spelen bij het reguleren van ons gewicht. Deze immuuncellen zijn in staat veranderingen in onze interne omgeving, zoals veranderingen in onze lichaamstemperatuur, te detecteren en erop te reageren, en vervolgens hun activiteit dienovereenkomstig aan te passen. In het geval van dit experiment veroorzaakte activering van macrofagen thermogenese – dat wil zeggen het creëren van warmte – en leidde dit tot een afname van de vetmassa bij de muizen.
Hoewel er al medicijnen op de markt zijn die zich richten op het immuunsysteem om gewichtsverlies te bevorderen, hebben ze vaak ongewenste bijwerkingen en kunnen ze zelfs de algehele gezondheid van patiënten in gevaar brengen. Deze nieuwe aanpak zou het daarentegen mogelijk kunnen maken om veiligere en effectievere therapieën te ontwikkelen door specifiek de warmteproductie door macrofagen te stimuleren.
Kunnen we deze effecten reproduceren zonder genetische tussenkomst?
Een belangrijke vraag blijft echter onbeantwoord: is het mogelijk deze effecten te reproduceren zonder toevlucht te nemen tot genetische manipulatie? De onderzoekers hopen dat hun werk de basis kan vormen voor het ontwikkelen van medicijnen of therapieën die ons lichaam aanmoedigen om meer thermogeen beige vet en minder wit vet te produceren. Dit zou het stimuleren van macrofagen kunnen omvatten met behulp van natuurlijke of synthetische stoffen, maar er moet nog veel werk worden verzet om te bepalen wat de beste aanpak zou zijn.
Welke impact voor onze visie op gewichtsbeheersing?
Deze ontdekking doet onze vooropgezette ideeën over de factoren die verantwoordelijk zijn voor het beheersen van ons lichaamsgewicht gedeeltelijk teniet. Tot nu toe lag de nadruk vooral op de kwaliteit en kwantiteit van het voedsel dat we eten, maar dit onderzoek laat dat zien andere mechanismen, onafhankelijk van onze voeding, kunnen ook een sleutelrol spelen bij het reguleren van ons gewicht.
Er valt nog veel te leren over dit onderwerp, maar het is nu duidelijk dat de complexe interacties tussen ons immuunsysteem, het endocriene systeem en het zenuwstelsel essentieel zijn voor het begrijpen van gewichtstoename en -verlies. Met dit in gedachten zullen onderzoekers blijven bestuderen hoe eiwitten zoals UCP1 werken in de hoop nieuwe, effectieve therapieën te ontwikkelen om de obesitas-epidemie te bestrijden die een groot deel van de wereldbevolking treft.