Eeuwenlang hebben bijna-doodervaringen de mensheid gefascineerd en geïntrigeerd. Van verhalen over reizen door gloeiende tunnels, tot ontmoetingen met verloren dierbaren, tot het gevoel je eigen lichaam te verlaten – wat er werkelijk gebeurt als we de dood onder ogen zien ? In dit artikel zullen we recente ontdekkingen in de wetenschap onderzoeken die dit fascinerende mysterie proberen op te helderen.
Bijna-doodervaringen: een overzicht
Bijna-doodervaringen (BDE’s) zijn psychologische en spirituele verschijnselen die vaak worden gemeld door mensen die weer tot leven zijn gewekt nadat ze klinisch dood waren geweest. Deze ervaringen lijken zich voor te doen op momenten dat de hersenen geen zuurstof meer hebben, zoals tijdens een hartaanval, verdrinking of een ernstig ongeval. Mensen hebben deze ervaringen sinds het begin van de beschaving verteld, waardoor sommige onderzoekers zijn gaan geloven dat BDE’s een sleutel kunnen zijn om te begrijpen wat er gebeurt op het moment van onze laatste ademtocht.
Wetenschappelijk onderzoek naar bijna-doodervaringen
Hoewel deze verhalen vaak worden toegeschreven aan factoren zoals hersenhypoxie, door drugs veroorzaakte hallucinaties of het onbewuste verlangen om te overleven, zijn onderzoekers over de hele wereld ook begonnen om bijna-doodervaringen serieus te bestuderen om dit opwindende fenomeen te verkennen. Een van de meest plausibele wetenschappelijke theorieën om BDE-verhalen te verklaren is dat de symptomen worden veroorzaakt door het vrijkomen van metabolieten en neurotransmitters in de hersenen wanneer deze te maken krijgen met zuurstofgebrek.
Hormonen, wetenschappelijke speculatie en de verlichting van ons begrip
Het hormoon dat verantwoordelijk is voor deze aandoening is mogelijk DMT, geclassificeerd als een krachtig hallucinogeen dat in de hersenen kan worden geproduceerd op het moment van overlijden. Volgens deze hypothese overspoelen onze hersenen ons zenuwstelsel als we sterven met DMT, waardoor de mystieke visioenen ontstaan die velen tijdens hun BDE beschrijven. Hoewel deze theorie volgens sommige onderzoeken plausibel is, blijft ze controversieel en wordt ze niet universeel aanvaard door de wetenschappelijke gemeenschap.
Een ander hormoon dat in verband wordt gebracht met bijna-doodervaringen is endorfine. Endorfines worden op natuurlijke wijze door het menselijk lichaam aangemaakt als reactie op pijn, en kunnen een gevoel van euforie creëren, vergelijkbaar met dat tijdens een mystieke ervaring. Er is gesuggereerd dat de productie van endorfine de reden kan zijn waarom mensen die een BDE hebben meegemaakt vaak gevoelens van vrede, liefde en onthechting van hun fysieke lichaam melden.
Medisch onderzoek bij patiënten die een BDE hebben meegemaakt
Onder de vele onderzoeken die naar BDE’s zijn uitgevoerd, de Universiteit van Southampton in het Verenigd Koninkrijk voerde in 2014 een uitzonderlijk onderzoek uit. Bij deze studie werden de ervaringen onderzocht van meer dan 2.000 patiënten die weer tot leven waren gekomen nadat ze een tijdje als ‘dood’ waren beschouwd. De resultaten, gepubliceerd in het prestigieuze tijdschrift Resuscitation, toonden aan dat bijna 40% van de patiënten ervaringen had die vergelijkbaar waren met die beschreven door mensen die een BDE hadden meegemaakt.
Uit dit onderzoek bleek ook dat verschillende patiënten gebeurtenissen nauwkeurig konden beschrijven die plaatsvonden terwijl ze diep bewusteloos waren, zelfs als ze buiten hun gezichtsveld plaatsvonden. Dit suggereert dat het tijdens een BDE mogelijk is om niet-gelokaliseerde waarneming te hebben, dat wil zeggen om je bewust te zijn van wat er om je heen gebeurt zonder fysieke toegang tot deze informatie te hebben.
Het mysterie van bijna-doodervaringen ontrafelen
Ondanks de wetenschappelijke vooruitgang zijn er nog steeds veel onbeantwoorde vragen over bijna-doodervaringen. Sommige opvattingen beweren dat deze verschijnselen niets meer zijn dan manifestaties van de hersenen in nood, terwijl anderen geloven dat ze waardevol inzicht bieden in wat ons na de dood te wachten staat.
Naarmate de debatten voortduren, lijkt er één ding te zijn waar we zeker van kunnen zijn: bijna-doodervaringen bieden potentieel inzicht in de menselijke geest en zijn vermogen om het fysieke lichaam te transcenderen om een veranderde bewustzijnsstaat te bereiken. Door de verhalen van deze wonderbaarlijke mensen te blijven bestuderen, zullen we het misschien ooit kunnen onthullen de mysteries van het leven, de dood en het hiernamaals.